تجسم
گرایی در آفرینش آدم

عهد عتیق در تورات تصریح کرده است که خداوند، آدم را به شکل و
شمایل خویش آفریده تا او را از دیگر موجودات متمایز سازد: «و خلقه علی صورته تعالی ممیزاً ایّاه عن سایر الکائنات الحیة» «خداوند او (آدم) را بر شکل خویش آفریده است، تا آدم را از
سایر موجودات زنده، جدا گرداند» (پیدایش7: 2)  آفرینش به صوت خداوند، نوعی تجسیم است. البته،
آقای بولس، این جسم گرایی را خوب تفسیر کرده و گفته است: «تشبیه آدم به صوت خدا،
نوع تشبیه در معرفت،  نیکی و قداست حق تعالی است» (قاموس کتاب مقدس، ص 3، «افسس4: 22 و 23) این تفسیر، حقّ به جانب است، منتها حرف بولس را کتاب مقدس
خود در داستان آدم و حوا ردّ می‌کند. و خود قرینه خوبی است برای تجسم گرایی و آن
آیه است: «(آدم و حوا) آواز خدا را می‌شنیدند و خداوند هنگام وزیدن نسیم نهار در
باغ میخرامید» (پیدایش 2: 9) بکار گیری واژه خابیدن و آواز خاندن برای موجود روحانی، هرگاه بدون قرینه و به
منظور نشان دادن حضور فیزیکی بکار رود، تجسم گرایی استفاده می‌شود. (ناصح، احمد، آدم از دیدگاه قرآن و عهدین، ص211) ولی در قرآن، اشاره
به شکل و شمایل خداوند نشده است. درعین حال، قرآن، نظام آفرینش را یک نظام احسن،
بی عیب و نظام زیبایی و زیبا پسند تعبیر نموده است: «لقَدْ
خَلَقْنَا اْلإِنْسانَ فی أَحْسَنِ تَقْویمٍ» «براستى انسان را در نیکوترین اعتدال آفریدیم» (تین/4) «براستی انسان را در نیکوترین اعتدال و
شکل آفریدیم» این آیه هیچ گونه اشاره به شکل و شمایل خداوند ندارد.

تعطیلی در کار آفرینش؟!!

آیا خداوند
همچون بشر در کار‌های آفرینش و ... هفتگی، ماهانه و یا تعطیلی نوروزی دارد؟! در
حالی که روزِ هفتم آفرینش در تورات، یک روزتعطیلی رسمی به حساب ‌آمده است!!!! و آن
روز، به عنوانِ اوقات فراغت، استراحت و تعطیلی خدا مطرح است؛ از این رو، در کتاب
تورات چنین آمده است: (پس از آن که آفرینش) آسمان‌ها،
زمین و همة لشکر آن‌ها تمام شد. و در روز هفتم خدا از همه کار خود که ساخته بود
فارغ شد و در آن روز از همه کار خود که آفریده بود آرامی گرفت. پس خدا روز هفتم را
مبارک خواند و آن را تقدیس نمود زیرا که خدا از همة کار خود که ساخته بود آرام
گرفت.[1]

و حال آنکه در
داستان آفرینش قرآن چنین چیزی نیست و دیده هم نخواهد شد، بلکه در جای دیگر از قرآن
آمده است: خداوند در هیچ روز بیکار نیست: «...کلّ
یوم هو فی الشأن»[2] و در
بعضی موارد حتی خداوند به اندازه یک چورت و خواب بیکار ننشسته است: «لا تأخذه سنة و لا نوم...»[3] به
نظر شما دوست عزیز، علّت چنین اندیشه چیست؟! خواهش می‌کنم در این باره اظهار سخن
نماید؟! و اگر مسیحی و یا یهودی هستید این سخن را تفسیر و یا ردّ
نماید؟! این افکار‌ها به ساحت قدس الهی سازگار نیست. اگر خداوند لحظه از دنیا چشم
بپوشد، بهم می‌خورد! زندگی با تدبیر آگاهانه خداوندی اداره می‌شود. این یک وقعیت
انکار ناپذیر است!!! ربطی به دین و مکتب خاصی ندارد! به نظر حقیر این سخن نشان از
تحریف عهدین است. و نشان از اندیشه بشری در تفسیر کتاب‌های الهی است، بایستی از
چنین دخالت‌های بدور بود!!! کار بشر را با کار خداوند نباید مقایسه  کرد. این
قیاس، قیاس باطلی است!!!

سخن نخست

                   مقدمه

شخصیت انسان های معمولی در سه ضلع «خانوداه، آموزش و اجتماع»
شکل می‌یابد و رشد و نمو خود را آغاز می‌کند. شخصیت های مردان بزرگ و الهی تحت
تأثیر خانواده و ژینیتیک قرار می‌گیرد ولی اجتماع و آموزش بشری نقشی در شخصیت الهی
شان ندارد. زیرا که آنان در مکتب وحیانی رشد می‌کنند و مستقیماً مورد توجهات
خداوندی است. از این رو، در این مقاله شخصیت حضرت عیسی از دیدگاه قرآن و عهد جدید،
در قالب خانواده، طی مباحثی چون:‌ (اجداد،‌ مادر،‌ پدر،‌پسر، روح القدس و تثلیث) بررسی
شده است. و دیگر ابعاد زندگی او،‌ مانند،‌ شخصیّت، باورها،‌ فعالیّت‌ها، مبارزات،
کارنامه و...؛ به منظور رعایت حجم مقاله، طبق خواسته، مرجع ذی ربط، مورد بحث و
ارزیابی قرار نگرفته است. ‌داستان حضرت مسیح «ع» در مباحث بالا، به
صورت مقایسه‌ی، مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است،‌ در این راستا، اهل قلم، زیاد
قلم فرسایی نکرده اند، و این کار از نوع خود، ابتکاری و شخصی است. بنابراین، این
بحث از آن جهت ضرورت دارد،‌ که در نوع خود، ابتکاری است. هرچند، اصل داستان، در
قصص قرآن زیاد ذکر شده و مورد و کنکاش قرار گرفته است.   

قدیمی ترین منبع موجود در هویّت حضرت عیسی «ع» از دیدگاه
مسیحیان، کتاب عهد جدید است. در این کتاب چهار رساله مستقلی به نام های «متی،
مرقس، لوقیا و یوحنّا» یافت می‌شوند؛ که هر کدام به نوبه
خود، به شخصیت و ابعاد زندگی آن حضرت پرداخته است. عهد جدید، کتاب الهی نیست، بلکه
دست نوشته‌های از شاگران آن حضرت است، آن‌ها در واقع بیانگر داستان، سرگذشت، تاریخ
و دستور العمل های آن حضرت برای جامعه مسیحیّت است. هرچند، مسیحیان معتقد به الهی
بودن این رساله‌ها هستند، زیرا که نویسنده‌های آن‌ها را مورد توجه و الطاف خاصّه
حضرت مسیح می‌دانسته و می‌دانند. 

قمست‌های از داستان حضرت مریم،‌ و...؛ اگر مورد بحث قرار
گرفته است، صرفاً به منظور پرداختن به داستان مریم نیست، بلکه برای روشن شدن داستان
حضرت عیسی از دیدگاه قرآن و عهد جدید است. زیرا که حضرت مریم در پرورش حضرت عیسی
نقشی مهمّی را ایفا کرده است.